کاربرد سازه‌های اساسی نظریه شناخت اجتماعی در کاهش استرس دانشجویان جدیدالورود دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال 95-1394

پیش‌زمینه و هدف: اگر استرس‌های فرد، بیش از توانایی و ظرفیت مقابله وی باشد، می‌تواند در درازمدت، موجب ایجاد انواع اختلالات جسمی و روانی ایجاد شود، پیش‌بینی عوامل استرس‌زا به‌منظور برنامه‌ریزی برای مداخلات آموزشی ضروری است. لذا این پژوهش باهدف بررسی کاربرد سازه‌های تئوری شناختی– اجتماعی در پیش‌بینی استرس دانشجویان جدیدالورود غیربومی دانشگاه علوم پزشکی اراک انجام شد. مواد و روش کار: این مطالعه مقطعی با استفاده از روش سرشماری در 156 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال تحصیلی 95-94 انجام شد. اطلاعات توسط پرسشنامه دموگرافیک، مقیاس استرس ادراک‌شده (کوهن)، مقیاس خودکارآمدی مقابله با مشکلات (چسنی) و حمایت اجتماعی ادراک‌شده (زیمت) جمع‌آوری شد که از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. سپس اطلاعات با آزمون‌های آماری توصیفی و استنباطی تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد 6/25 درصد واحدهای پژوهش مذکر و 4/74 درصد آن‌ها مؤنث بوده. میانگین سنی شرکت‌کنندگان 51/0±99/18 بود. 8/28 درصد از دانشجویان دارای نمره استرس بالاتر از میانگین بودند. میانگین استرس دختران 03/8±6/21 و پسران 2/9±1/17 بود که نشان‌دهنده بالاتر بودن استرس در دانشجویان دختر است. عوامل پیشگویی‌کننده استرس دانشجویان، خودکارآمدی و حمایت اجتماعی بود که هر دو از سازه‌های مهم تئوری شناختی- اجتماعی می‌باشند. بین استرس ادراک‌شده با خودکارآمدی (6/0- =r و 001/0p<) و حمایت اجتماعی (31/0- =r و 001/0p<) رابطه معنی‌داری وجود داشت. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد خودکارآمدی، نقش محوری در تنظیم حالت‌های روحی- روانی دانشجویان ایفا می‌کند، همچنین حمایت غیررسمی، ادراک خانواده، حمایت دریافت شده از سوی اساتید و کارکنان دانشگاه می‌تواند در مهار و کاهش استرس نقش اساسی داشته باشد.